Hoofdpijn is altijd vervelend, maar het is extra irritant als je je dag ermee begint. Als je s ’morgens last hebt van hoofdpijn wordt dit ochtendhoofdpijn genoemd. De directe oorzaak is niet altijd even duidelijk omdat er meerdere mogelijkheden zijn waar het door kan komen. Zo kun je bijvoorbeeld wakker worden met hoofdpijn door slaapgebrek of slaapproblemen, maar ook door stress, een verkeerd hoofdkussen, een verkeerde slaaphouding, tandenknarsen en/of slaapapneu.

Eén op de dertien personen wordt regelmatig wakker met hoofdpijn. De meest voorkomende oorzaak van wakker worden met hoofdpijn is een verkeerde slaaphouding, maar er zijn ook andere factoren die een rol kunnen spelen. In dit artikel zullen we alle mogelijke oorzaken van wakker worden met hoofdpijn doornemen. Daarnaast zal ik doornemen wat je allemaal kunt doen tegen ochtendhoofdpijn.

Wat zijn de oorzaken van wakker worden met hoofdpijn?

Slapen in een verkeerde houding kan voor ochtend hoofdpijn zorgen. Sterker nog het is één van de meest voorkomende oorzaken van hoofdpijn. Maar ook als je te weinig beweegt gedurende de nacht is de kans groot dat je wakker wordt met hoofdpijn. Je lichaam en je spieren hebben dan te lang in dezelfde houding gelegen waardoor er extra spanningen ontstaan. 

De foetushouding kan ook zorgen voor hoofdpijnklachten omdat er in deze houding meer druk op de nek en ruggenwervel komt. De nek en de ruggengraat liggen dan niet in dezelfde lijn. Hierdoor vergroot je de kans op spanningshoofdpijn, vooral in de ochtend. Slapen op je buik is sowieso niet goed omdat het slecht is voor je onderrug en nek (ergonomie). 

Liggen op je buik zorgt voor extra spanning op je nek en kan zo ook zorgen voor ochtendhoofdpijn. Maar er is nog een slaaphouding die voor hoofdpijn kan zorgen en dat is slapen met een arm onder je hoofd. Als je slaapt met je arm onder je hoofd kan dit ervoor zorgen dat de zenuwen in de nek afgekneld of geprikkeld raken. Daarnaast kan deze slaaphouding je doorbloeding afknellen wat ook voor hoofdpijn kan zorgen.

Relatie slapen en ochtendhoofdpijn

Klinieken gespecialiseerd in hoofdpijn bestaan voor 50% uit mensen die ook slaapproblemen hebben! De relatie hoofdpijn en slapen is dus bijzonder snel gelegd. Als je wakker wordt met ochtendhoofdpijn wordt dit dus vaak veroorzaakt door een minder goede nachtrust. Maar ook een snurkende partner, een verkeerd of slecht matras, een verkeerd hoofdkussen, een te lichte slaapkamer of te weinig of juist te veel slaap kunnen voor ochtendhoofdpijn zorgen.

Slapen en migraine

Migraine is een aanval van ernstige hoofdpijn. Meestal hebben mensen die last hebben van migraine ook slaapproblemen. Een slechte nachtrust heeft een direct effect op migraine en omgekeerd zorgt een migraineaanval vaak voor een slechte nachtrust. Er ontstaat dus vaak een vicieuze cirkel die lastig te doorbreken valt. De slechte nachtrust veroorzaakt de migraine en de migraine zorgt voor een verstoorde nachtrust. Rust en slaap zijn nu juist één van de dingen die ervoor kan zorgen dat een migraine afneemt. Uit een onderzoek blijkt dat 80% van mensen die aan migraine lijden meestal gaan slapen om de migraine te verminderen.

Bij hoofdpijnen is dan ook meestal het advies om te gaan rusten en slapen in een donkere slaapkamer.

Let ook op het aantal uren dat je slaapt. Als je minder dan 6 uur slaapt per nacht heb je meer kans op aanhoudende hoofdpijn. Kijk naar het artikel “Slapen als de Farao’s” want dit blijkt echt te helpen tegen migraine.

Hoofdpijn door stress

Hoofdpijn door stress wordt ook wel stresshoofdpijn genoemd. Dit type hoofdpijn voelt alsof er een strak touw rondom het hoofd wordt getrokken. Meestal gaat dit gepaard met schouder- en nekpijn. Deze vorm van hoofdpijn komt meestal door stress of extra spanning. Ook ontwenningsverschijnselen kunnen stresshoofdpijn veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan stoppen met roken, koffie of alcohol.

Soms kunnen mensen met een depressie ook lijden aan stresshoofdpijn. Stress kan dus niet alleen een zorgen voor een slechte nachtrust, maar zorgt ook vaak voor hoofdpijn. 

Depressie en angst

Ochtend hoofdpijn kan ook ontstaan door angst en depressie. Depressie en angst veroorzaken ook vaak slaapstoornissen waardoor het risico om wakker te worden met hoofdpijn toeneemt. Deze slaapstoornissen veroorzaken ook vaak slapeloosheid die het risico op ochtendhoofdpijn weer vergroot.

Te lage bloedsuikerspiegel

Omdat je niet eet gedurende de nacht daalt je bloedsuikerspiegel.  Als je last hebt van diabetes kan je bloedsuikerspiegel te laag worden gedurende de nacht waardoor je ‘s nachts of ‘s ochtends wakker kan worden met ochtendhoofdpijn.

Als je regelmatig last hebt van migraine én lijdt aan diabetes kan je ook ‘s nachts een aanval krijgen door een te lage bloedsuikerspiegel.

Drink genoeg water

Als je de avond ervoor (te) veel alcohol gedronken hebt, is de kans groot dat je opstaat met hoofdpijn.

De oorzaak hiervan is dat het lichaam is uitgedroogd en dat dit de aanleiding van je hoofdpijn is. Precies hetzelfde gebeurt er als je te water weinig drinkt. Een tekort aan vocht is vaak de veroorzaker van wakker worden met hoofdpijn. Het kan zijn dat je expres niet veel drinkt in de avond om te voorkomen dat je er meerdere keren uit moet om naar de wc te gaan.  Dit is dus niet verstandig omdat dit ochtendhoofdpijn in de hand werkt.

Hoofdpijn door slaapapneu of snurken

Bij slaapapneu stopt iemand met ademhalen tijdens de slaap. De adempauzes duren vaak wel 10 seconden. Door het zuurstoftekort dat hierdoor ontstaat, word je ‘s ochtends vaak wakker met hoofdpijn. Slaapapneu is gevaarlijk en moet worden behandeld! Als u denkt aan slaapapneu te lijden ga dan direct naar uw arts en laat dit onderzoeken.

Ook snurken kan ochtendhoofdpijn veroorzaken. Bij snurken gebeurt en bijna hetzelfde als bij slaapapneu want door de belemmerde ademhaling krijgen snurkers vaak te weinig zuurstof. Snurken kan op zichzelf staan, of een symptoom zijn van slaapapneu.

Hoofdpijn door tandenknarsen

Bij het tandenknarsen klemmen je kiezen op elkaar wat extra spanningen veroorzaakt in de kaakspieren. Doordat je bij het tandenknarsen je tanden hard over elkaar heen schuift, kunnen je tanden beschadigen en ontstaat er enorm veel spanning op de kaakspieren. Hierdoor kan er door snurken kaakpijn en/of hoofdpijn ontstaan.

Hoofdpijn door voeding

Let op wat je eet voordat je gaat slapen. Er zijn voedingsmiddelen die in verband worden gebracht met hoofdpijnen. Dit zijn bijvoorbeeld kaas, chocolade, rode wijn en citrusvruchten. Echter heeft niet iedereen last van dezelfde voedingsmiddelen.

Het beste houd je gedurende de dag bij wat je eet en kijk je of je de volgende dag wakker wordt met hoofdpijn. Het beste eet je minimaal 2 uur voordat je gaat slapen niets meer.

Hoe goed is je hoofdkussen?

Controleer je hoofdkussen en kijk of deze nog wel genoeg steun biedt. Een verkeerd hoofdkussen kan voor veel spanning in de nek zorgen en zo ook hoofdpijnen veroorzaken. Een specifiek hoofdkussen zou bij je slaaphouding horen te passen en zo zorgen voor ontspanning van de nek. Kijk dus goed of je hoofdkussen niet aan vervanging toe is omdat deze de veerkracht heeft verloren of te plat is geworden.

Hoe goed is je matras?

Op een goed passend matras geniet je een betere nachtrust. Uit een recent onderzoek blijkt dat meer dan 80% van het comfort gehaald wordt uit het matras. Een goed passend matras maakt een enorm groot verschil qua slapen en ontspannen.

Het is belangrijk dat u ontspannen én ergonomisch goed ligt, want pas dan kan het lichaam goed ontspannen. Het zijn namelijk vaak spanningen en extra stress die zorgen voor hoofdpijn. Met een goed passend matras geniet je niet alleen een betere nachtrust, maar sta je volledig anders op en heb je meer energie voor de dag.

Zuurstof in de slaapkamer

Als je ’s nachts frisse lucht inademt, word je een stuk frisser en fitter wakker. Een slecht geventileerde slaapkamer kan er ook voor zorgen dat je wakker wordt met hoofdpijn. De lucht raakt zijn zuurstof kwijt en de luchtkwaliteit wordt arm.

Zorg voor een goede ventilatie in je slaapkamer door bijvoorbeeld met het raam open te slapen. Je zou ook kunnen overwegen om een luchtreiniger in je slaapkamer te plaatsen. Een luchtreiniger haalt minuscule vuildeeltjes uit de lucht en maakt de lucht weer fris.

Hoe goed is jouw nachtrust?

Omdat hoofdpijn in de ochtend een teken is van een slechte nachtrust moet je goed kijken naar je slaapkamer en je bed. Slaapgebrek is vaak een oorzaak voor ochtendhoofdpijn. Hoe beter je nachtrust, hoe minder kans op wakker worden met hoofdpijn. Als uw bed niet helemaal goed is en u ligt gespannen is de kans op hoofdpijn veel groter dan als u heerlijk ontspannen heeft gelegen.

Er zijn meerdere mogelijkheden die ervoor kunnen zorgen dat u beter slaapt en daardoor ook minder hoofdpijn heeft. Maar ook je slaaproutine zoals altijd op hetzelfde tijdstip gaan slapen én opstaan is enorm belangrijk voor een goede nachtrust.

Voldoende bewegen

Bewegen is altijd goed voor het lichaam en helpt ook om beter te kunnen slapen. Het kan enorm helpen om dagelijks een uur voor het slapen gaan te gaan wandelen. Ga niet hardlopen of fanatiek sporten binnen 3 uur voordat u gaat slapen. Na beweging heeft je lichaam een paar uur de tijd nodig om tot rust te komen. Door te sporten en te bewegen verbeter je ook de kwaliteit van je slaap. Als je gesport hebt slaap je meestal sneller in en daarnaast slaap je ook dieper.

Mediteer voor het slapen gaan

Mediteren vermindert stress en zorgt voor lichamelijke en geestelijke ontspanning. Door middel van een goede meditatie kan je stress uit je leven te filteren. Door minder stress zal je ook beter slapen en dat zorgt op zijn beurt weer voor minder hoofdpijn. Er zijn ook apparaten die het mediteren veel en veel gemakkelijker maken. Dit zijn de zogenaamde mind-machines of brain-machines. Dit is een apparaatje dat de frequentie van je hersengolven beïnvloedt door lichtimpulsen in combinatie met geluid. Je zet een speciale bril op met lampjes en een koptelefoon. De lichtsignalen en de geluidspulsen nemen je mee naar verschillende toestanden zoals slaap, meditatie, ontspanning, concentratie, enz.

Zorg voor een slaapkamer zonder stress

Zorg voor de perfecte slaapkamer. Je slaapkamer dient donker en stil te zijn, maar ook frisse lucht en een goed bed en matras te hebben. Een televisie en een computer horen niet in een slaapkamer. Buiten het feit dat het licht dat uit beeldschermen komt een negatief effect heeft op je nachtrust is ook een elektrisch veld en een magnetisch veld niet handig. Dit zorgt namelijk juist voor spierspanning terwijl je juist moet ontspannen als je gaat slapen. Verban je tablet en telefoon uit je slaapkamer en gebruik zo min mogelijk kunstlicht vlak voor het slapengaan.

Naar een dokter bij ochtendhoofdpijn?

Het beste maak je een afspraak met je huisarts als je last hebt de volgende symptomen:

• Opeens een plotselinge, hevige hoofdpijn
• Op vreemde tijden wakker worden door je hoofdpijn
• Als je net je hoofd gestoten hebt of net hoofdletsel hebt gehad, ook al was het niet zo erg
• Als je hoofdpijnen hebt die gepaard gaan met misselijkheid, koorts, verwardheid of moeite met praten
• Hoofdpijpen met angsten en/of depressie
• Als je vermoedt dat je aan slaapapneu lijdt

Chris Nederhorst

Mijn naam is Chris Nederhorst, oprichter van matras.info en Royal Health Foam. Ik werk al meer dan 30 jaar met veel plezier in de matrassenbranche en deel graag mijn kennis. Mocht u nog vragen hebben, bel mij gerust! U kunt mij bereiken op 070-3387010.

Delen op: