Slapen is iets wat we allemaal doen en ook nog eens één derde van ons leven. Maar wat weten we nu eigenlijk allemaal over slaap. In dit artikel deel ik een aantal slaapweetjes en fabels die eigenlijk iedereen zou moeten weten.

Slechter slapen door volle maan

Er wordt gezegd dat men slechter kan slapen tijdens volle maan. Ook zouden labiele mensen tijdens volle maan sneller gek worden. Volgens onderzoek naar politierapporten neemt de criminaliteit daadwerkelijk toe tijdens een periode van volle maan en er zit dus een kern van waarheid in dat mensen gekke dingen kunnen doen tijdens volle maan.

Uit een Zwitsers slaaponderzoek bleek ook dat men tijdens volle maan ongeveer 5 minuten later in slaap valt en dat je slaapcycli gemiddeld 20 minuten korter is. De proefpersonen konden tijdens dit onderzoek de maan niet zien en wisten niet eens dat hun slaappatroon zou worden onderzocht. De proefpersonen waren namelijk in eerste instantie onderdeel van een ander, ongerelateerd onderzoek dat al ruim drie jaar liep. Pas na een jaar werden de resultaten van het onderzoek vergeleken met de stand van de maan en kwam men erachter dat de maan onze slaap daadwerkelijk negatief beïnvloedt.

Slaapwandelen wordt moderner

Vroeger was slaapwandelen vrij simpel, het enige waar de slaapwandelaar zich zorgen over hoefde te maken is dat ze slapend door het huis liepen. Tegenwoordig verrichten slaapwandelaars hele andere activiteiten, activiteiten die ze normaal overdag ook zouden verrichten. Zo is tegenwoordig de kans groot dat mensen die slaapwandelen ook gaan slaapshoppen of slaapappen. Uit een Amerikaans onderzoek is gebleken dat het versturen van berichtjes via onze telefoon tegenwoordig zo normaal is in ons dagelijks leven dat het niet meer uitmaakt of we slapen of wakker zijn. De kwaliteit van de berichtjes kan wel verschillen per persoon. De één stuurt onsamenhangende teksten vol met spelfouten, terwijl de ander precies hetzelfde schrijft als wanneer hij wakker zou zijn. Vaak eindigt het slaapappen in schaamte en een naar gevoel, ongeacht wat voor bericht er gestuurd is.

Schaapjes tellen werkt juist averechts

Iedereen die wel eens moeite heeft gehad met inslapen heeft het geprobeerd, schaapjes tellen. Maar werkt dit eigenlijk wel? Het antwoord is nee. Schaapjes tellen zorgt er niet voor dat we sneller in slaap vallen. Het werkt in de meeste gevallen zelfs averechts omdat het brein beziggehouden wordt terwijl het eigenlijk tot rust moet komen.

Maar hoe kan het dat het tellen van schaapjes zo universeel aangenomen is als remedie tegen slapeloze nachten? Waarschijnlijk komt het fenomeen van de schaapsherders die zich ’s nachts zoveel zorgen maakte over hun schapen dat ze keer op keer het aantal dieren gingen tellen om te kijken of ze er allemaal nog wel waren. Nu uren van schaapjes tellen werden de schaapsherders moe en konden ze hun ogen niet meer openhouden en vielen zodoende snel in slaap. Hierdoor is waarschijnlijk de theorie ontstaan dat het zou helpen om denkbeeldig schapen te tellen. In de praktijk zal het niet hetzelfde effect hebben als het op de schaapsherders had. Het is namelijk lastig om de aandacht op het tellen te houden en de gedachte dwaalt vaak af, waardoor men zich snel onrustig maakt over andere zaken.

Slaapverlamming is een echte en vervelende aandoening

Een slaapverlamming is een gesteldheid waarbij mensen zich niet meer kunnen bewegen terwijl ze toch half wakker zijn. Om het erger te maken komen hier vaak ook vervelende hallucinaties bij kijken. Dit is zeker geen fabeltje en kan heel vervelend zijn voor mensen die dit ervaren. Meestal komt een slaapverlamming voor tijdens de overgangsfase tussen wakker worden en slapen. Mensen die een slaapverlamming meemaken zijn volledig verlamt en kunnen last hebben van nare hallucinaties. Hierdoor raken deze mensen in paniek.

Men weet niet precies wat de oorzaak is van slaapverlammingen. Slaapstoornissen die een normaal slaappatroon verstoren kunnen ervoor zorgen dat slaapverlamming sneller voorkomen. Er bestaan veel mythes en legendes die gebaseerd zijn op de verhalen van mensen die een slaapverlamming hebben meegemaakt. In bepaalde delen van Afrika wordt slaapverlamming bestempeld als wraak van zombies of het werk van een gestorven monnik. De vreemdste verklaring is misschien wel dat slaapverlamming het resultaat is van een ontvoering door aliens.

Als u slaapt kunt u niks ruiken

Weet u waarom rookmelders zo belangrijk zijn? U zou denken dat u een brandlucht direct herkent als er ergens brand is in huis. Dit is ook zo, maar niet als u slaapt. Dan ruikt u namelijk niks. Voor een Brits onderzoek werden vrijwilligers blootgesteld aan verschillende geuren terwijl ze sliepen. Al snel bleek dat de kandidaten niet reageerde op de geuren die varieerde van pepermunt tot brandlucht. De onderzoekers hebben zelfs de mond van de deelnemers dichtgeplakt met plakband zodat ze wel door hun neus moesten ademen, maar zelfs bij de allersterkste geuren kwam er geen reactie.

Alcohol helpt niet om beter te slapen

Hoewel je moe wordt en sneller in slaap valt van alcohol, helpt het je niet om daadwerkelijk beter te slapen. Sterker nog, alcohol kan de slaap ernstig verstoren. Het helpt goed om sneller en dieper te slapen, maar na een paar uur komen de problemen. Alcohol heeft namelijk een negatief effect op de REM-slaapfase en zal ervoor zorgen dat je steeds minder diep gaat slapen naarmate de uren verstrijken. Daarnaast word je vaak ook eerder wakker wanneer je gedronken hebt.

Door het drinken van alcohol zal vooral het tweede deel van de nacht verstoord worden. Vrouwen hebben eerder last van het negatieve effect van alcohol op slaap dan mannen. Dit betekent trouwens niet dat mannen wel goed slapen wanneer ze gedronken hebben. Ook kan het slapen van met alcohol op andere medische condities verergeren, zoals brandend maagzuur en slaapapneu.

Verandering van ons slaappatroon door de jaren heen

Slaapt u gedurende de nacht in één ruk door? De kans is groot dat dit niet lukt en u bent niet alleen. Waarschijnlijk bent u nog één van de weinige die nog op de ‘juiste’ manier slaapt in plaats van 8 uur onafgebroken. Ons slaappatroon is namelijk behoorlijk veranderd door de jaren heen. In de 17^e sliepen we namelijk op een hele andere manier. Toen was het normaal dat men twee keer per nacht sliep met een periode van wakker zijn ertussenin. In deze periode gingen mensen lezen, bidden of brachten ze zelfs een bezoekje aan hun familie. Volgens verhalen waren vrouwen ook het meest vruchtbaar in de periode tussen de eerste slaap en de tweede slaap.

Uit onderzoek blijkt dat twee keer slapen per nacht veel meer past bij hoe ons lichaam in elkaar zit en dit is ook de reden dat veel mensen midden in de nacht wakker worden. Met het verstrijken van de tijd zijn we gestopt met het slapen op deze manier. Dit komt zeer waarschijnlijk door de opkomst van elektriciteit en daarbij kunstmatig licht. Ook werden de donkerste uren van de nacht tijdens de Reformatie gezien als het tijdstip voor geheime en illegale religieuze ceremonies.

Wat is nou eigenlijk de reden dat we slapen?

Het is best bijzonder dat we niet precies weten waarom we slapen, terwijl we dit wel één derde van ons leven doen. Door vele slaaponderzoeken die de afgelopen 20 jaar zijn uitgevoerd zijn we er wel achter gekomen hoe enorm belangrijk slaap feitelijk is. Slaap is namelijk essentieel voor een gezond lichaam en een gezonde geest. Hoewel er veel verschillende theorieën zijn over slaap is de reden erachter nog nooit ontrafeld. Wat we wel weten is dat een goede nachtrust letterlijk van levensbelang is. Slaaptekort kan zorgen voor een vergrootte kans op ongelukken, maar ook op een scala van lichamelijke en mentale klachten. Daarnaast wordt het immuunsysteem minder sterk als we slecht geslapen hebben. Slaapstoornissen en slaapproblemen verhogen het risico op hartziekten en hartfalen, een hoge bloeddruk, hersenbloedingen en diabetes.

Het is dus van groot belang om er voor te zorgen dat u een goed passend matras in huis heeft waarop u heerlijk ligt en ontspannen kunt slapen.

Chris Nederhorst

Mijn naam is Chris Nederhorst, oprichter van matras.info en Royal Health Foam. Ik werk al meer dan 30 jaar met veel plezier in de matrassenbranche en deel graag mijn kennis. Mocht u nog vragen hebben, bel mij gerust! U kunt mij bereiken op 070-3387010.

Delen op: