Het onderhoud van een matras. De slaapkamer wordt dagelijks gebruikt en in deze ruimte adem je van alles in. Daarom is een goede hygiëne in de slaapkamer uitermate belangrijk. Door middel van goed ventileren en regelmatig stof weghalen op en rondom het bed kun je deze omgeving schoon houden. Dekbedovertrekken, de molton en hoeslakens zijn materialen waar je iedere nacht direct contact mee hebt. Het beddengoed is het belangrijkste onderdeel qua hygiëne.

Omdat de slaapkamer een plek is waar bezoek zelden of niet komt, bestaat de verleiding om het onderhoud van te slaapkamer wat te verwaarlozen. Het scheelt misschien tijd, maar het kan wel ten koste gaan van je gezondheid. Hierbij tips om het onderhoud van de slaapkamer tot een regelmatig terugkerend huishoudelijk klusje te maken.

Dagelijks onderhoud

Matrassen, moltons, hoeslakens en dekbedden worden altijd een beetje vochtig door transpiratie tijdens het slapen. Bovendien geef je warmte af. Warmte en vocht zijn een kweekbodem voor bacteriën. Daarom is het aan te raden om elke dag je bed en het dekbed te luchten. Het beste is het om direct na het opstaan het dekbed op te schudden en dubbelgevouwen op het voeteneind te leggen. Het matras en de onderkant van het dekbed, die het meest in contact staan met het lichaam, kunnen zo lekker drogen. Laat alles zo gedurende de dag liggen totdat je weer naar bed gaat.

Dekbed luchten

Donzen dekbedden trekken vocht aan. Lucht een donzen dekbed daarom alleen buiten als de lucht niet vochtig is. Donzen dekbedden mogen niet in de volle zon worden gelucht, omdat daardoor de veertjes uitdrogen en broos worden.

Katoenen dekbedden ventileren heel goed. Deze dekbedden kun je wassen en mogen (lees altijd het waslabel) in de regel in de droger. Heeft u geen droger dan kan je een katoenen dekbed zonder problemen buiten laten drogen, ook in de volle zon.

Wekelijks onderhoud

Het is aan te raden om het beddengoed wekelijks te wassen en altijd minimaal op 60 graden. Bij een temperatuur van 60 graden worden schimmels en ongedierte zoals huisstofmijt gedood. Daarnaast is het belangrijk om regelmatig onder het bed te stofzuigen of te dweilen, zeker als je een gestoffeerde boxspring hebt staan. Een verstelbaar bed maakt dat tot een betrekkelijk gemakkelijk klusje omdat je makkelijk het hoofd- en voeteneinde omhoog kunt stellen.

Maandelijks onderhoud

Een molton of onderdeken tussen hoeslakens en matras is aan te bevelen, net als een binnensloop voor het kussen. Je verlengt er niet alleen de levensduur mee van het matras en het kussen, maar het is ook schoner en hygiënischer. Was deze producten het liefst één keer per maand. Het is ook aan te raden één keer per maand gestoffeerde meubels in je slaapkamer te stofzuigen.

Het keren van matrassen

Er wordt vaak gezegd dat matrassen regelmatig omgekeerd moeten worden. Daarvoor worden twee redenen aangevoerd. Ten eerste zou het de veerkracht verlengen, doordat de matras steeds anders belast wordt. Daar is wel een kanttekening bij te maken, namelijk dat regelmatig keren alleen geldt voor matrassen van mindere kwaliteit. Een goed matras hoef je eigenlijk niet te keren.

Een andere reden om een matras regelmatig te keren is dat de bovenkant, die tijdens het gebruik transpiratie opneemt, bij omkeren kan drogen. In de praktijk komt er weinig terecht van dat keren. Resultaat; schuldgevoelens. Om die te vermijden kun je het beste een goede en duurzame matras aanschaffen. Deze slijt uiteraard ook, maar niet doordat de eigenschappen van het materiaal verminderen. Ook zijn er matrassen waarbij de ventilatie geoptimaliseerd is doordat de tijk van goed absorberende materialen gemaakt is. Die zogenaamde niet-symmetrische matrassen hoeven niet gekeerd te worden. Ook traagschuim matrassen, waar de laag traagschuim altijd boven moet liggen, hoeven niet te worden gekeerd.

Halfjaarlijks/jaarlijks onderhouden

De duurdere matrassen hebben tijken die afgeritst kunnen worden. Sommige moeten chemisch gereinigd worden, andere kunnen in de wasmachine. Zo fris als het is om de tijk af en toe te wassen, zo verstandig is het ook om de gordijnen minstens één keer per jaar te wassen, het liefst op 60 graden.

Huisstofmijt

Een belangrijke veroorzaker van allergische reacties is de huisstofmijt. Dat is een beestje van 0,1 tot 0,5 mm groot, niet te zien met het blote oog. Het leeft van huidschilfers en gedijt bij vochtigheid en een temperatuur vanaf 16 graden. Het beestje komt in grote getale in alle huizen voor en leeft vooral in gestoffeerde meubelen, vloerbedekking, gordijnen, bedden, matrassen en hoofdkussens. De uitwerpselen van deze mijt zijn minuscuul en kunnen gemakkelijk ingeademd worden. Eenmaal in de luchtwegen, veroorzaken ze vaak een allergische reactie. Er bestaan een heleboel manieren om de aanwezigheid van huisstofmijt in te perken en zo de slaapkamer gezonder te maken waarvan ikzelf de katoenen onderdeken de beste vind.

• • Er zijn speciale hoezen voor matrassen en kussens waar geen huidschilfers doorheen kunnen en die dus zorgen dat matrassen en kussens geen voedingsbodem voor de huisstofmijt worden. Die hoezen zijn echter minder rekbaar en ademend dan gewone tijk, en dus minder comfortabel. Vandaar dat ze alleen aan te raden zijn voor mensen die echt allergisch zijn voor de huisstofmijt. De tijken van dekbedden zijn meestal al heel fijn geweven om te voorkomen dat er vulling naar buiten komt (dit fijn geweven textiel is herkenbaar aan het NOMITE label). Dat betekent dat er ook geen huidschilfers naar binnen kunnen.
  • Maak het leefklimaat zo ongunstig mogelijk voor de huisstofmijt waardoor ze zich moeilijker kunnen voortplanten. En daarbij geldt; hoe droger en hoe lager de temperatuur, hoe vervelender de huisstofmijt het vindt. Vandaar dat ventilatie van bed en slaapkamer erg belangrijk is. Laat daarom het dekbed overdag opengeslagen liggen. En een koude kamer helpt, want vanaf 16 graden vermenigvuldigt de huisstofmijt zich vlot.

Huisstofmijt wordt bij temperaturen boven de 60 graden gedood.

• Beddengoed kan dus ook het best op die temperatuur, of heter, gewassen worden. Wat minder praktisch, maar wel doeltreffend, is beddengoed (of knuffeldieren) vijf dagen in de diepvriezer (-20 graden) doen.
• Er bestaan speciale middelen die tijdens het wassen huisstofmijt doden.
• Sommige producten claimen ‘antiallergisch’ te zijn. Daar kunnen de nodige vraagtekens bij gezet worden, want dat hangt altijd samen met het onderhoud en de verzorging van die producten. Neem bijvoorbeeld dekbedden die antiallergisch heten te zijn: wanneer er huidschilfers door de tijk kunnen, kan het binnenste van het dekbed een voedingsbodem voor huisstofmijt gaan vormen. Wel kunnen veel van die ‘antiallergische’ producten op 60 graden gewassen worden.

Ventilatie

De ventilatie in veel huizen laat te wensen over. Bij oude huizen valt het meestal wel mee, maar bij moderne huizen is dat vaak minder vanwege een te goede isolatie. Goede ventilatie is belangrijk in verband met de toevoer van zuurstof en de afvoer van muffe lucht en schadelijke stoffen. Denk daarbij aan het kankerverwekkende formaldehyde, een gas dat in sommige soorten spaanplaat en kunststof voorkomt, synthetische lijm in vloerbedekking en andere allergene stoffen.

Voldoende ventilatie in de slaapkamer is van belang omdat je daar een groot deel per etmaal verblijft. Frisse lucht bevordert het droog houden van de matras en het dekbed waardoor schimmels en huisstofmijt minder kans krijgen. Alleen een ventilatierooster (vaak ook nog met een gordijn ervoor) of overdag luchten zijn niet voldoende. Het beste is het om met een open raam te slapen. Zorg er wel voor dat je niet op de tocht ligt, vooral niet met je hoofd. Wie het niet prettig vind om met een open raam te slapen kan ook een uurtje voor het slapen gaan de slaapkamer ventileren.

Chris Nederhorst

Mijn naam is Chris Nederhorst, oprichter van matras.info en Royal Health Foam. Ik werk al meer dan 30 jaar met veel plezier in de matrassenbranche en deel graag mijn kennis. Mocht u nog vragen hebben, bel mij gerust! U kunt mij bereiken op 070-3387010.

Delen op: