Iedereen weet dat een goede nachtrust belangrijk is maar je weet het helemaal als je slecht slaapt. Je wordt er somber, prikkelbaar en moe van en het heeft grote invloed op ons dagelijks leven. Het is normaal dat je wel eens slecht slaapt en ook als dit een tijdje aanhoudt. Ook verschillen de slaap-behoefde van mensen en heeft de één aan 6 uur slaap genoeg en heeft de ander minimaal 8 uur slaap nodig om goed te kunnen functioneren. Ook kan de ene persoon gemakkelijk de gehele nacht doorslapen en wordt een andere minimaal 2 keer per nacht wakker. Hoe ouder we worden hoe minder diep en hoe minder goed we slapen. Het slaap-gereedschap (matras, kussen en dekbed) wordt met het verstrijken van de jaren steeds belangrijker. In dit artikel bespreken slaapproblemen en ouder worden. Ook kijken we waar slaapproblemen vandaan kunnen komen en leggen we uit hoe je beter kunt slapen.

Ouderen en slapen

Bij het ouder worden veranderd ook het slaappatroon. Vanaf het 35ste levensjaar neemt de kwaliteit van slaap af. Je gaat steeds iets minder diep slapen en wordt gemakkelijker wakker. Vanaf je 50ste neemt ook de duur van de slaap af en wordt het steeds belangrijker om een goed passend matras en hoofdkussen te hebben. Naarmate we ouder worden maken we onder andere minder melatonine aan en slapen we lichter. Ouderen zijn vaak gevoeliger voor geluiden en hebben meestal ook een gevoeliger lichaam waardoor je sneller wakker wordt.

Hoe weet je dat je goed slaapt?

Goed slapen betekend dat je goed kunt inslapen en gemakkelijk kunt doorslapen en dat je uitgerust wakker wordt. Het is niet vreemd als je gedurende de nacht een aantal keren wakker wordt als je dan maar wel weer snel inslaap valt. Je weet dat je goed geslapen hebt als je uitgerust opstaat en gedurende de dag niet moe bent.

Waar is slapen goed voor?

Door te slapen zorgen we ervoor dat je lichamelijk en mentaal kunt herstellen. Als we goed slapen rusten we uit en verwerken we onze ervaringen en emoties van de dag. Ook doen we nieuwe energie op voor de volgende dag.

Eigen slaap- en waakritme

Ieder mens heeft een eigen slaap- en waakritme dat bepaalt wanneer je wakker bent en wanneer je slaapt. De één heeft meer behoefd aan slaap dan de ander en ook de tijden verschillen per persoon. Je slaap- en waakritme wordt gereguleerd door je biologische klok en door slaapdruk. Je slaapdruk wordt opgebouwd vanaf het moment dat je wakker bent worden. De hoeveelheid slaap die iemand nodig heeft varieert van mens tot mens. Daarnaast verandert je slaap behoefde met je leeftijd. Kinderen van 3 tot en met 5 jaar slapen het beste 10-13 uur. Mensen van 65 jaar en ouder slapen gemiddeld 7 a 8 uur is. De slaapdruk en de hoeveelheid benodigde slaap hangt ook af van de activiteiten die iemand overdag uitvoert. Bij ziekte en bij stress heeft een mens meestal meer slaap nodig. Oudere mensen hebben vaak meer slaap nodig om zich goed uitgerust te voelen. Daarnaast hebben ouderen vaak te maken met slaapproblemen zoals slapeloosheid en slaapapneu, wat de slaapkwaliteit natuurlijk negatief zal beïnvloeden.

Waarom hebben ouderen meer slaapproblemen?

Over het algemeen hebben ouderen meer last van slaapproblemen dan jonge mensen. Waardoor hebben ouderen meer kans op slaapproblemen? Dit heeft onder andere te maken met een aantal veranderingen die plaatsvinden in ons lichaam en in onze hersenen naarmate we ouder worden. Dit zijn veranderingen in de hormoonspiegels zoals dat we minder melatonine aanmaken. Maar ook medische aandoeningen spelen vaak een rol bij slaapproblemen en ouderen. Vaak hebben ouderen medische aandoeningen die slaapproblemen kunnen veroorzaken, Denk aan artritis, chronische pijnen, kortademigheid, Parkinson of een overactieve blaas die de slaap kan verstoren.
Maar ook het feit dat ouderen vaak minder actief worden en hierdoor minder moe worden (geen slaapdruk hebben) kan zorgen voor slaapproblemen.

Hoelang duurt het gemiddeld om in slaap te vallen?

Sommige mensen vallen binnen 5 minuten in slaap en bij een ander duurt het een half uur. Wat is een normale inslaaptijd? Gemiddeld is de inslaaptijd een kwartier. Het is ook niet gek als het de ene keer wat langer duurt dan de andere. Duurt je inslaaptijd langer dan drie kwartier dan zou het kunnen zijn dat je te vroeg naar bed gaat of nog niet moe genoeg bent.

Belangrijke factoren voor een gezonde slaap

Het kan helpen om de belangrijke factoren van slaapproblemen te kennen en ze te voorkomen en hierdoor een gezonde slaap te hebben. De factoren voor een gezonde slaap zijn: goed in je vel zitten, rust in je hoofd hebben, de juiste timing van het naar bed gaan en voldoende slaapdruk hebben. Je goed en comfortabel voelen is nodig voor een goede nachtrust. Ook moet je geest rustig zijn om makkelijk te kunnen inslapen. Ook is de timing van belang. Het beste ga je naar bed als je echt moe bent en niet eerder. Als laatste moet de slaapdruk maximaal zijn op het moment dat je naar bed gaat. De slaapdruk kan makkelijk verstoord raken door dutjes overdag en door het naar bed gaan op verschillende tijden.

Wanneer spreek je van een slaapprobleem?

Het is helemaal niet erg en zelfs normaal dat je soms een keertje wakker ligt. Gebeurd dit regelmatig dan is er feitelijk ook nog niets aan de hand. Maar als het niet verbeterd kan dit de aanleiding worden dat het uitmondt in een slaapprobleem. Je kan je zorgen gaan maken of je wel in slaap valt, waardoor je vervolgens inderdaad niet in slaap valt. Als je elke keer steeds een aantal dagen niet goed slaapt en of als je meerdere dagen achter elkaar niet in slaap kan vallen spreken we van eigenlijk nog steeds niet van het hebben van een slaapprobleem. We spreken pas van een slaapprobleem als je structureel last hebt van slapeloosheid en dit ook je dagelijkse leven negatief beïnvloedt.

Wat zijn mogelijke oorzaken van slecht slapen?

Van stres en emotionele gebeurtenissen gaan we slecht slapen. Het is volkomen normaal dat je gaat woelen als je bezorgd of verdrietig bent. Hetzelfde geldt als je blij en/of opgewonden bent. Ook lichamelijke klachten kunnen ervoor zorgen dat je slecht gaat slapen. Als je pijn hebt of benauwd bent veroorzaakt dit bijvoorbeeld vaak een verstoord slaap- en waakritme. Het slaapritme kan ook verstoord raken door een keer bijzonder laat naar bed te gaan of na een verre reis. Slaapproblemen zijn vaak een teken van psychische problemen klachten. Uit onderzoek blijkt dat mensen met een angststoornis, depressie of burn-out 2 tot 5 keer meer kans hebben op slaapproblemen. Maar ook ouder worden zorgt er vaak voor dat mensen minder goed gaan slapen.

Samen- of apart slapen

Als je een onrustige of een snurkende partner hebt kan dat je nachtrust goed verpesten. Zeker als je een lichte slapen bent heeft dit grote invloed. Als dat het probleem is dan is apart slapen het enige wat met zekerheid werkt. Je kan ook proberen om met oordoppen te slapen hoewel je de bewegingen van je partner dan nog steeds blijft voelen. Als je een logeerkamer hebt kan het helpen om apart van elkaar te slapen om toch voldoende en goed slaap te krijgen. Als je zelf snurkt en overdag hierdoor vaak moe bent is het verstandig te kijken of je geen last hebt van slaapapneu. Als je hieraan twijfelt ga dan langs je huisarts.

Het slaapgereedschap

Het slaapgereedschap: het matras, het hoofdkussen en het dekbed moet fijn en goed voor je zijn. Het matras moet goede steun en comfort bieden maar ook goed ventileren en niet te warm of koud zijn. Een fijn bed biedt ook veel ruimte en heeft heerlijk frisse hoeslakens. Het hoofdkussen moet het hoofd ondersteunen en de nek laten ontspannen. Het dekbed moet niet isoleren want dan is de kans groot dat je het gedurende de nacht te warm krijgt. Pas daarom op met een Donze dekbed. Met name ouderen kunnen veel winnen als het om goed slapen gaat als ze het juiste slaap-gereedschap hebben.

De ideale slaapkamer

De ideale slaapkamer heeft rustige kleuren, frisse lucht en is stil en donker. Daarnaast zorg je het beste voor zo min mogelijk staal in de directe omgeving van het bed omdat dit je spierspanning verhoogd en kan leiden tot nachtelijke krampen. Elektra doet hetzelfde (verhoogd de spierspanning) dus leg geen stekkerblok onder je bed of mobieltje onder je hoofdkussen. Dit heeft een negatieve invloed op goed slapen.

Chris Nederhorst

Mijn naam is Chris Nederhorst, oprichter van matras.info en Royal Health Foam. Ik werk al meer dan 30 jaar met veel plezier in de matrassenbranche en deel graag mijn kennis. Mocht u nog vragen hebben, bel mij gerust! U kunt mij bereiken op 070-3387010.

Delen op: